Xây dựng hệ thống cấp thoát nước luôn đóng vai trò quan trọng trong đời sống. Để đưa ra được tiêu chuẩn kỹ thuật xây dựng hệ thống cấp thoát nước, thì trước tiên chúng ta cần phải hiểu được hệ thống cấp thoát nước là gì? Bao gồm những hệ thống cụ thể nào? Và những tiêu chuẩn cụ thể cho những hệ thống đó?
Hệ thống cấp thoát nước
Hệ thống cấp thoát nước là hệ thống cung cấp cho người sử dụng chủng loại, khối lượng và chất lượng nước đáp ứng các nhu cầu khác nhau, đồng thời đảm nhận việc thu gom, vận chuyển và xử lý nước thải của người sử dụng nhằm loại bỏ các chất ô nhiễm trong nước thải vì sức khỏe con người và bảo vệ môi trường.
Vậy hệ thống cấp thoát nước gồm những hệ thống nào?
Hệ thống cấp và phân phối nước:
Hệ thống cấp nước và phân phối nước là hệ thống bao gồm những đường dẫn nước từ nguồn nước đến các thiết bị sử dụng nước. Hệ thống cấp nước và phân phối cũng có thể được tính từ những thiết bị như bình nóng lạnh đến các thiết bị mà khách hàng chúng ta dùng nước nóng trong tắm gội, rửa rau, rửa bát…
Hệ thống thoát nước thải sinh hoạt:
Bao gồm tất cả các ống thoát nước và có thể là cả ống cống nước thải từ các trang thiết bị thải ra. Hoặc từ các khu vực dùng nước đến những nơi xử lý nước của hệ thống thoát nước thành phố hoặc từ các khu vực đó đến bình chứa, bể chứa…
Hệ thống thoát khí
Đây là hệ thống hỗ trợ cung cấp khí và thoát khí cho các hệ thống thoát nước. Hệ thống thoát khí thường được bố trí tại nơi cao hơn mái nhà.
Trang thiết bị và máy móc sử dụng nước
Bình nước nóng, máy giặt, vòi hoa sen, máy rửa bát, bồn rửa mặt, rửa bát, bồn tắm hoặc có thể bệt( bồn cầu ).
Tất cả các thiết bị trên đều cần phải được thông khí và được trang bị các bẫy nước trong đường ống dẫn nước thải và phải đảm bảo ngăn được mùi hôi thoát ra từ hệ thống thoát nước thải.
Vì vậy hệ thống cấp thoát nước cần có những tiêu chuẩn, các quy định, nguyên tắc phải tuân theo để đảm bảo tốt các tính năng và đem lại hiệu quả khi sử dụng cũng phải đảm bảo được tính an toàn khi sử dụng. Nên để đảm bảo trong khi thiết kế, lắp đặt hay bảo trì hệ thống nước chúng ta cần phải tìm đến các đơn vị chuyên thiết kế và lắp đặt cũng như có giấy phép hoạt động.
Sơ đồ ống nước thải và ống thoát khí dân dụng
Các tiêu chuẩn kỹ thuật đối với mỗi hệ thống cụ thể
Tiêu chuẩn của hệ thống ống cấp nước
- Ống cấp nước chính:Đường kính Φ >21 mm, là nguồn nước từ bồn nước trên mái hoặc từ máy bơm tới bình nước nóng hoặc tới nơi phân nhánh.
- Ống cấp nước nhánh: Đường kính Φ >21 mm, là ống cấp nước cho thiết bị.
Tiêu chuẩn hệ thống ống thoát nước:
Là tất cả các hệ thống thu gom nước thải, nước vệ sinh
- Ống thoát nước chính của toà nhà đường kính Φ >110mm
- Ống thoát ngang của sàn nhà đường kính Φ >90mm
- Bồn tắm, Bồn tiểu, Chậu rửa, Máy giặt... đường kính Φ > 42mm
- Thoát sàn nhà tắm đường kính Φ > 42mm
- Bệt ( Bồn vệ sinh ) đường kính Φ >90mm
- Ống ngang: đường kính Φ >42mm, là tất cả ống nằm ngang và không được nghiêng >45 độ
- Ống thoát dọc: đường kính Φ >90mm
- Hệ thống đường cống chính: đường kính Φ >110mm
- Đường cống chính của nhà, tòa nhà Là ống nằm ngang ở vị trí thấp nhất ( Thường nằm dưới nền của tầng trệt). Sẽ tiếp nhận tất cả nước thải thải từ các hệ thống ống thoát của công trình sau đó dẫn đến hệ thống cống của thành phố.
- Hệ thống cửa thăm: đường kính Φ >110mm
Cửa thăm là gì?
Là thiết bị có nắp đậy kín khí, thiết bị ống, nơi được để trống, nơi đặt tấm gỗ, tấm thạch cao hoặc có thể là cánh cửa, nằm tại trần nhà, trên tường nhà vệ sinh... để khi bảo trì bảo dưỡng, người thợ có thể tiếp cận dễ dàng và làm sạch đường ống.
Hệ thống bẫy nước: Là vật dụng để ngăn mùi thoát ra từ hệ thống nước thải nhưng vẫn đảm bảo tính thoát nước của hệ thống.
Hình ảnh bẫy nước
Thoát khí: Là hệ thống ống nối với hệ thống ống thoát nước nhằm cung cấp không khí vào hoặc không khí đi ra của hệ thống thoát nước.
- Ống chính , thẳng lên trời đường kính Φ > 90mm
- Ống khác đường kính Φ > 42mm
Lưu ý: Vật liệu thi công ống nước thải ta nên dùng ống nhựa PVC và nên dùng ống nhựa PPR cho hệ thống ống nước sinh hoạt.
Những lưu ý đối với hệ thống nước thải:
- Không được lắp đặt nối chữ “T” trong hệ thống nước thải ( trừ trường hợp dùng cho ống thoát khí).
- Không được dùng nối chữ “X” trong hệ thống nước thải.
- Không được dùng các điểm nối phức tạp.
- Đối với hệ thống ống nước thải nằm ngang hạn chế mối nối.
Những lưu ý khi lắp đặt cửa thăm
Trên đây là hình ảnh thiết kế ống thăm bị sai, do cửa thăm quá nhỏ và đường ống quá xa, dẫn đến thợ sửa chữa sẽ gặp khó khăn trong quá trình bảo trì bảo dưỡng
- Cửa thăm cần để trống >45cm trước mỗi cửa thăm ( có thể để 30cm đối với ống <50mm (đường kính trong)).
- Đối với ống dưới sàn cửa thăm nên để cửa thăm ngang >75cm và >45cm đối với ống thẳng đứng.
- Cửa thăm của ống ngầm hoặc ống dưới sàn, nên để kích thước ngang cửa thăm <60cm.
- Cửa thăm có thể dễ dàng kéo lên bên trên mặt sàn hoặc ra khỏi tường ngoài nhà.
- Cần lắp cửa thăm cho tất cả các ống thải vệ sinh, từ bồn cầu đến hệ thống hệ thống thoát nước mưa. Cho phép thông rửa toàn hệ thống.
- Cửa thăm phải được đặt tại phía dòng chảy hướng lên của các bẫy nước.
- Cửa thăm cần bố trí trực tiếp tại các bẫy nước của ống thoát chính nằm ngang và các ống xả rác.
- Cần phải bố trí cửa thăm tại nơi có sự đổi hướng >45o của đường ống thoát bồn cầu.
- Bố trí cửa thăm tại đáy ống của các ống thoát chính theo phương thẳng đứng.
Những lưu ý khi lắp đặt thiết bị ngăn mùi, thông khí
- Cần bố trí ngăn mùi riêng cho mỗi thiết bị vệ sinh.
- Đối với các hố ga, bể chứa nước thải, bể phốt cần sao cho kín khí, kín nước và cần được thông khí ( ống thông khí có thể nhỏ hơn 1 cỡ so với đường ống nước thải lớn nhất).
- Các bẫy nước phải được thông khí.
- Ngoài ra các ống nước thải nằm ngang có đường kính < 90mm cần có độ dốc theo hướng dòng chảy là 1/50.
